Creativiteit: doel of middel?

december 3, 2014 suzan
Ik vraag me wel eens af of creativiteit nu het doel is of een middel. De laatste tijd neig ik naar dat laatste. Creativiteit als middel om leerlingen te helpen zich eigenaar te voelen van de muziek of kunst die ze maken. Als ze zich namelijk eigenaar voelen dan zullen ze de waarde voor zichzelf en de ander beter kunnen benoemen en zul je meer motivatie en zelfregulatie (het vermogen zelf je leren vorm te geven) zien. Zij zullen het dan niet van anderen af laten hangen of ze muziek deel van hun leven laten zijn…en is dat niet ons doel?
Hoe doet creativiteit dat dan? Door te starten bij wat kinderen al in zich hebben, al horen in hun lijf en hun hart en hun hoofd. Muziek is niet iets wat anderen je leren, maar wat je al hebt! De ander is daar om je te helpen het verder te ontwikkelen. Door een leeromgeving te scheppen waar de leerling nieuwsgierig wordt in plaats van afgerekend wordt omdat die het niet zo doet als zijn docent had bedacht (hoe liefdevol en pedagogisch verantwoord ook!). Door de leerling de vaardigheden te leren waarom die vraagt. Geen vaardigheden om de vaardigheden dus, maar vaardigheden als antwoord op een leervraag die een leerling zich stelt omdat jij hem een prikkelende leeromgeving hebt aangeboden.
Stel je voor. De juf vraagt je als muziekdocent om kerstliedjes met de klas in te studeren voor de kerstviering. Hoe kun je dat doen met bovenstaande in gedachten? Welke rol spelen de kinderen in de keuze van de liedjes, de manier van uitvoeren, de tekst, de begeleiding, de presentatie etc etc…
Kunnen we de leerling achter het stuur zetten? Kunnen we hem of haar zo eigenaar maken van zijn eigen kerstviering?

Nog belangrijker…wat vraagt dat van ons als docenten? Ik denk op de eerste plaats vertrouwen…vertrouwen in de kinderen dat ze dat kunnen, en vertrouwen in onszelf dat als we hen die ruimte geven we dat heel goed kunnen begeleiden. Het betekent eigenlijk dat we onszelf de ruimte moeten geven om dingen te laten ontstaan…oo daar had ik het al eens over gehad…een stokpaardje in de maak.